Khám

Nhân viên y tế khám độ bền cơ ức - đòn - chũm và cơ thang nhằm đánh giá chức năng rễ sống của thần kinh phụ. Để kiểm ra cơ thang, bệnh nhân được yêu cầu nhún vai khi không có và có lực cản. Đối với cơ ức - đòn - chũm, bệnh nhân được yêu cầu quay đầu sang trái, sang phải chống lại lực cản.[13]

Độ bền kém hoặc khả năng di chuyển hạn chế là dấu hiệu của tổn thương thần kinh, xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Tổn thương rễ sống của thần kinh phụ thường gây ra các triệu chứng liên quan đến đầu và cổ.[4] Tổn thương có thể gây teo các cơ ở vai, làm giảm khả năng cử động giạng và xoay ra ngoài của vai.[5] Yếu hai cơ nêu trên có thể là triệu chứng của hội chứng Guillain-Barré, xơ cứng teo cơ một bên hay bại liệt.[13]

Tổn thương

Các sợi từ vỏ não tới các nhân chi phối cơ ức - đòn - chũm bắt chéo hai lần.[13] Do đó, một tổn thương dải tháp ở mức trên cầu não làm yếu cơ ức - đòn - chũm cùng bên và cơ thang bên đối diện. Trong chứng vẹo cổ (torticollis) do co thắt, một tình trạng loạn trương lực cơ khu trú, cơ ức - đòn - chũm và cơ thang bị co thắt, thường đi kèm với sự co thắt của các cơ khác, chẳng hạn như cơ gối đầu. Ung thư mũi hầu hay khối u tiểu thể thần kinh (glomus tumor) chèn ép đồng thời thần kinh lưỡi hầu, lang thang và phụ gây hội chứng lỗ tĩnh mạch cảnh (hội chứng Vernet). Rễ sống thần kinh phụ có thể bị tổn thương ở tam giác cổ sau do khối u hoặc phẫu thuật. Nếu thần kinh phụ bị phá hủy như là một phần của phẫu thuật nạo vét hạch cổ tiệt căn, vai và cánh tay sẽ thõng, xệ xuống do liệt cơ thang, gây chứng đau thần kinh dai dẳng do đám rối cánh tay bị kéo giãn.[6][18][19]